Konferencja Kościołów Europejskich

(Konferenz Europaischer Kirchen - KEK) jest regionalną organizacją ekumeniczną, której celem jest dążenie do jedności chrześcijan. Aktualnie skupia ona 126 samodzielnych Kościołów europejskich: tradycji prawosławnej, anglikańskiej, protestanckiej, starokatolickiej oraz Kościołów z mniejszościami etnicznymi. Należą do niej także 23 organizacje kościelne (m.in. związki świeckich kobiet i młodzieży, narodowe Rady Kościołów).

Ruch, który doprowadził do powstania KEK zapoczątkowany został w okresie tzw. "zimnej wojny". Europa lat czterdziestych i pięćdziesiątych podzielona była "żelazną kurtyną", a wzajemne relacje pomiędzy państwami nacechowane były atmosferą pełną napięć politycznych i wrogości. Przywódcy Kościołów ze Wschodu i Zachodu szukali możliwości prowadzenia pokojowego dialogu w Europie, podzielonej na dwa wrogie sobie obozy. W latach 1953 i 1957 doszło do sondażowego spotkania kościelnych autorytetów. W styczniu 1959 r. w Nyborg w Danii miało miejsce I Ogólne Zgromadzenie KEK. Od tego czasu do głównych zadań KEK należy "budowanie mostów" pomiędzy: Kościołami i chrześcijanami ze Wschodu i Zachodu, mniejszościami i większościami, świeckimi i duchownymi, kobietami i mężczyznami, młodzieżą i starszymi, Kościołami i instytucjami politycznymi decydującymi o przyszłości Europy.

Struktura KEK
Najważniejszych organem KEK jest zgromadzenie ogólne. Dotychczas odbyło się 11 takich plenarnych posiedzeń: I. 1959 Nyborg (Dania), II. 1960 Nyborg, III. 1962 Nyborg, IV. 1964 pokład M.S. "Bornholm", V. 1967 Poertschach (Austria), VI. 1971 Nyborg (Dania), VII. 1974 Engelberg (Szwajcaria), 1979 Chania (Kreta), IX. 1986 Stirling (Szkocja), X. 1992 Praga (Czechy), XI. 1997 Graz (Austria). XII Zgromadzenie Ogólne odbędzie się w Trontheim (Norwegia) w dniach 25 czerwca - 2 lipca 2003 r.

Między posiedzeniami plenarnymi obraduje 40-osobowy Komitet Naczelny, z siedzibą w Genewie (Szwajcaria), który dokonuje wyboru 9-ciosobowej Rady KEK. Obecnie przewodniczącym Rady jest Metropolita Jeremiasz Caligiorgis (Koś. Prawosł., Francja). Sekretarzem Generalnym KEK jest prof. dr Keith Clement (duchowny z Wlk. Bryt.).

W KEK działają komisje, które opracowują szczegółowe programy działania i zajmują się ich realizacją. Jedną z komisji jest "Kościół w Dialogu", której najważniejszym zadaniem jest misja łączenia Kościołów mniejszościowych i większościowych w dialogu ekumenicznym.

Od stycznia 1999 r. działa nowa komisja - do Spraw Kościoła i Społeczeństwa. Powstała ona poprzez przyłączenie do KEK Europejskiej Komisji Ekumenicznej do Spraw Kościołów i Społeczeństwa (skr. ang. EECCS). Postanowiono o tym na spotkaniu obydwu organizacji, 12 września 1998 r. w Vaalbeek (Belgia). EECCS reprezentowała interesy Kościołów niekatolickich w Unii Europejskiej i Radzie Europy. Jako komisja KEK - Komisja ds. Kościołów i Społeczeństwa - będzie reprezentować Kościoły europejskie wobec Unii Europejskiej, Rady Europy, Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie oraz Organizacji Narodów Zjednoczonych. Do zagadnień, którymi ta komisja się zajmuje należą m.in.: proces jednoczący Europę, udzielenie duszy Europie, Europa w multi-spolaryzowanym świecie, stosunki północy z południem - socjalna sprawiedliwość i zatrudnienie, kobieta w społeczeństwie, środowisko i gospodarka, prawa człowieka i wolność religijna, przemiany w nauce i technologii.

Członkostwo
Kościół, który chce należeć do Konferencji Kościołów Europejskich jako członek, musi skierować do Sekretarza Generalnego tej organizacji, pisemny wniosek o przyjęcie. Wniosek ten musi zawierać oświadczenie, że Kościołowi znana jest zasada oraz cele, które określone są w przepisach wstępnych dla Konferencji. Po zapoznaniu się z wnioskiem Komitet Naczelny 2/3 liczbą głosów przyjmuje wniosek. Następnie wszystkim dotychczasowym Kościołom członkowskim przesyłana jest informacja o przyjęciu nowego Kościoła. Jeżeli w ciągu pół roku przynajmniej jedna czwarta członkowskich Kościołów wniosek odrzuci, wówczas decyzja o przyjęciu staje się nieważna.

Kościół Starokatolicki Mariawitów jest członkiem KEK.

Współpraca z Kościołem Rzymskokatolickim
Kościół rzymskokatolicki nie jest członkiem KEK, ale istnieje współpraca między KEK, a Radą Konferencji Biskupów Europejskich (CCEE). CCEE tworzą przewodniczący konferencji biskupów (episkopatów) z poszczególnych krajów Europy. Obecnie należy do niej 34 biskupów, a wśród nich także biskupi Rosji i Białorusi, chociaż w tych krajach nie istnieje konferencja biskupów oraz arcybiskup Luksemburga.

Od 1971 r. istnieje wspólna komisja CCEE/KEK, która spotyka się raz w roku. Działa także wspólna komisja tych organizacji pod nazwą "Islam w Europie".

KEK i CCEE zorganizowały do tej pory dwa Europejskie Zgromadzenia Ekumeniczne. Pierwsze z nich odbyło się w 1989 r. w Bazylei (Szwajcaria), a drugie - w czerwcu 1997 r. w Grazu (Austria). Hasło II Zgromadzenia Ekumenicznego brzmiało: "Pojednanie - dar Boży i źródło nowego życia". W spotkaniu wzięło udział ponad 10 tysięcy uczestników - przedstawicieli niemal wszystkich Kościołów chrześcijańskich w Europie. Kościół Starokatolicki Mariawitów reprezentowali bp Andrzej Le Bec i kapł. M. Wiesław Kowalczewski.

Karta Ekumeniczna
Podczas II Europejskiego Zgromadzenia Ekumenicznego (Graz 1997 rok) sformułowano zalecenie, aby Kościoły opracowały wspólny dokument, zawierający podstawowe prawa i obowiązki ekumeniczne. Zalecenie to uzasadniano tym, że z powodu różnych okoliczności ekumeniczna wspólnota znalazła się w trudnej sytuacji i dlatego konieczne jest pielęgnowanie ekumenicznej kultury współżycia i współpracy oraz stworzenie podstawy do tego zobowiązującej. Po wielu roboczych spotkaniach i okresie niezbędnych przygotowań opracowany został projekt "Karty ekumenicznej" przedłożony następnie wszystkim Kościołom członkowskim do zapoznania się i wyrażenia opinii. 22 kwietnia 2001 r. w Strassburgu Karta Ekumeniczna została przyjęta. Podpisali ją - w imieniu Kościołów należących do KEK -Metropolita Jeremiasz, przewodniczący KEK oraz przewodniczący CCEE, Kardynał Miloslav Vlk.

Zagadnienia zawarte w Karcie Ekumenicznej:

I. Wierzymy w "Jeden, święty, katolicki i apostolski Kościół"
  1. Wezwanie razem do jedności wiary

II. W drodze do widzialnej jedności Kościołów w Europie
  1. Głosić razem Ewangelię
  2. Wychodzić naprzeciw innym
  3. Działać razem
  4. Wspólnie się modlić
  5. Kontynuować dialogi

III. Nasza wspólna odpowiedzialność w Europie
  1. Przyczyniać się do kształtowania Europy
  2. Pojednanie narodów i kultur
  3. Ratowanie stworzenia
  4. Pogłębianie jedności z judaizmem
  5. Uzdrowienie stosunków z islamem
  6. Spotkanie z innymi religiami i światopoglądami.

(P. Jaworska, A. Boczkowska "Mariawita" 4-9/2002)