III Europejskie Zgromadzenie Ekumeniczne w Sibiu

4-9 września 2007

Relacja z uczestnictwa przedstawicieli Kościoła Starokatolickiego Mariawitów w Trzecim Europejskim Zgromadzeniu Ekumenicznym w Sibiu (Rumunia).

W dniach 4-9 września 2007 roku w Sibiu (Sybin) w Rumunii miało miejsce kolejne, już trzecie, Europejskie Zgromadzenie Ekumeniczne. Wydarzenie to było kontynuacją ekumenicznych Zgromadzeń w Bazylei (1989 – Pokój w Sprawiedliwości) oraz Grazu (1997 – Pojednanie – Dar Boży i Źródło Nowego Życia). W tym roku Zgromadzenie odbyło się pod hasłem "Światło Chrystusa świeci nad wszystkimi. Nadzieja na odnowę i jedność w Europie." Organizatorami Europejskich Zgromadzeń Ekumenicznych są: Konferencja Kościołów Europejskich (KKE) oraz Rada Konferencji Episkopatów Europy (CCEE). KKE została założona w 1959 roku i należy do niej 120 Kościołów prawosławnych, protestanckich, anglikańskich oraz starokatolickich. Członkiem Konferencji Kościołów Europejskich jest również nasz Kościół. Z kolei CCEE składa się z 34 rzymskokatolickich episkopatów z Europy.

Do Sibiu, które jest w 2007 roku kulturalną stolicą Europy, przyjechało ponad 2500 delegatów, w tym także liczna grupa z Polski, składająca się z przedstawicieli Kościołów członkowskich Polskiej Rady Ekumenicznej oraz Konferencji Episkopatu Polski. Kościół Starokatolicki Mariawitów był reprezentowany przez dwóch duchownych, bpa M. Włodzimierza Jaworskiego – biskupa diecezji śląsko-łodzkiej oraz bpa André Le Bec – biskupa Prowincji Francuskiej. Trzecim przedstawicielem naszego Koscioła w Sibiu był Michał Zalewski pełniący rolę tłumacza.

Pozostałe Kościoły zrzeszone w Polskiej Radzie Ekumenicznej były reprezentowane m.in. przez: bpa Janusza Jaguckiego, zwierzchnika Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego, bpa Mareka Izdebskiego, zwierzchnika Kościoła Ewangelicko-Reformowanego, bpa Mieczysława J. Cieślara z diecezji warszawskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego, ks. hieromnicha Tymoteusza Sawczuka z Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego oraz ks. Jerzego Bajorka z Kościoła Polskokatolickiego. Konferencja Episkopatu Polski oddelegowała do Sibiu grupę pięćdziesięciu delegatów, której przewodniczył bp Tadeusz Pikus. W obradach Zgromadzenia uczestniczył również Andrzej Wójtowicz, dyrektor Polskiej Rady Ekumenicznej.

Pierwszego dnia delagatów powitali przedstawiciele Kościołów lokalnych oraz władz Rumińskich. Odprawiono również ekumeniczne nabożeństwo, podczas którego rozważanie wygłosił Bartolomeusz I, ekumeniczny patriarcha Konstantynopola. Patriarcha przestrzegał delegatów, by w trakcie prowadzenia dialogu pomiędzy Kościołami uważać aby przesadne podkreślanie różnic nie stanowiło przeszkody w dążeniach do przywrócenia jedności całego chrześcijaństwa, które określił jako „powszechną konieczność”. Odczytano również pozdrowienia przesłane przez papieża Benedykta XVI, który nazwał ekumenizm „pastoralnym priorytetem swojego pontyfikatu”.

Obrady Zgromadzenia trwały trzy dni. Każdego dnia równolegle omawiane były trzy tematy istotne z punktu widzenia Kościołów europejskich. Hasło pierwszego dnia brzmiało „Światło Chrystusa a Kościół” i w tym kontekście omawiano kwestie związane z jednością, duchowością oraz świadectwami osób wierzących. Drugi dzień poświęcony był dyskusjom związanym z migracjami, religijnością i przyszłością Europy. Tematy te były prezentowane przez pryzmat hasła „Światło Chrystusa a Europa”. Trzeci dzień obrad przebiegał pod hasłem „Światło Chrystusa a świat” i poświęcono go na rozmowy o sprawiedliwości, pokoju oraz zachowaniu stworzenia. W tym dniu w obradach udział wziął przewodniczący Komisji Europejskiej, José Manuel Barroso, który zaznaczył, że ruch ekumeniczny stanowi istotny wkład w proces integracji Europy, ponieważ dialog Kościołów przekłada się bezpośrednio na porozumienie między różnymi narodami. Głos zabrał również ks. dr Samuel Kobia, sekretarz generalny Światowej Rady Kościołów (ŚRK) podkreślając, jak ważne jest, aby Kościoły Europy mówiły jednym głosem w kwestii imigrantów, przybywających z innych kontynentów do państw europejskich. Ks. Kobia zauważył jednocześnie, że Kościoły na całym świecie powinny wspierać Europę w walce z postępującą sekularyzacją.

Ostatniego dnia Zgromadzenia, w święto Narodzenia Najświętszej Maryi Panny, ratyfikowano dokument końcowy, w którym podkreślono odpowiedzialność europejskich chrześcijan za stworzenie, ekumenizm oraz walkę o prawa człowieka.

Dotychczas najważniejszym owocem Europejskich Zgromadzeń Ekumenicznych jest podpisana w 2001 roku w Strassburgu Karta Ekumeniczna (Charta Oecumenica). Jest to krótki dokument, składający się z 12 punktów, prezentujący główne wytyczne dla rozwoju współpracy między Kościołami w Europie.

W przypadku Zgromadzenia w Sibiu trudno mówić o wypracowaniu tak namacalnych efektów obrad, a kilkustronicowy dokument końcowy raczej nie wnosi żadnego ożywienia w europejski ruch ekumeniczny. W czasach, gdy samo prowadzenie dialogu pomiędzy przedstawicielami różnych Kościołów przestano określać mianem „wydarzenia ekumenicznego”, wśród wielu uczestników i obserwatorów można było usłyszeć głosy, że trzecie Europejskie Zgromadzenie Ekumeniczne w Sibiu nie zaspokoiło pokładanych w nim oczekiwań. Jednak z drugiej strony nie należy zapominać o tym, że o ile ekumenizm na szczeblu relacji międzyludzkich powinien być spontaniczny i kierowany przede wszystkim chrześcijańską, braterską miłością, o tyle działania ekumeniczne na poziomie eklezjalnym powinny być prowadzone z rozwagą i nie mogą być realizowane w pośpiechu, pod presją czasu.

MZ