INFORMACJA O
TOWARZYSTWIE BIBLIJNYM
W roku 1816 przybył z
Londynu do Warszawy przedstawiciel Brytyjskiego i Zagranicznego
Towarzystwa Biblijnego, by zainicjować działalność Towarzystwa
Biblijnego w Polsce.
Wśród
członków-założycieli byli m.in. książę Adam Jerzy
Czartoryski, bp Franciszek Malczewski, bp Jan Paweł Woronicz, ks.
Stanisław Staszic, Stanisław Kostka Potocki, Julian Ursyn Niemcewicz,
ks. Karol Diehl, Samuel Bogumił Linde, Jerzy Samuel Bandkie oraz wiele
innych osób z polskiego życia kulturalnego i społecznego.
Reprezentowali oni zarówno Kościół
rzymskokatolicki, jak i Kościoły ewangelickie. Od tego czasu
Towarzystwo Biblijne spełnia na ziemiach polskich swoje zadanie,
polegające na tłumaczeniu Pisma Świętego, wydawaniu różnych
jego przekładów oraz rozpowszechnianiu go i zachęcaniu do
jego czytania w jak najszerszych kręgach polskiego społeczeństwa. W
ciągu tych prawie 190 lat dane było instytucji i jej pracownikom
przeżywać różne chwile. Niektóre wydarzenia
historyczne poważnie utrudniały pracę, która często nie
spotykała się też z należytym uznaniem i aprobatą, i to
zarówno ze strony środowisk politycznych, jak i kościelnych.
Powstanie listopadowe, polityka rusyfikacyjna caratu nie sprzyjały
upowszechnianiu Pisma Świętego w języku polskim, a fakt, że Towarzystwa
Biblijne, wywodzące się z tradycji protestanckich, wydawały Biblię bez
ksiąg deuterokanonicznych i komentarzy utrudniał pracę wśród
społeczeństwa w większości katolickiego. Ponadto papieże Leon XII (1824
r.) i Pius VIII (1829 r.) potępili działalność Towarzystwa Biblijnego.
Działało więc ono głównie wśród
ewangelików, wydając Biblię Gdańską z 1632 r.
Podczas drugiej wojny
światowej siedziba Towarzystwa Biblijnego w Warszawie została
całkowicie zniszczona. Spośród gruzów ocalał
napis, będący do dzisiaj mottem działalności Towarzystwa Biblijnego w
Polsce. To słowa Jezusa, zapisane w Ewangelii według św. Mateusza
24,35: "Niebo i ziemia przeminą, ale Moje słowa nie przeminą". Po
wojnie Towarzystwo Biblijne wznowiło swoją działalność w odbudowanej
własnymi siłami kamienicy przy ul. Nowy Świat 40 w 1946 roku. Koniec
wojny nie stanowił jednak kresu dla trudności, nękających
placówkę Towarzystwa w Polsce. Jego działalność nie była
zalegalizowana, a władze stale groziły likwidacją placówki.
Jako Brytyjskie i Zagraniczne Towarzystwo Biblijne było bowiem
postrzegane jako imperialistyczna placówka. Nazwa ta,
pochodząca z czasów zakładania Towarzystwa, przetrwała do
lat dziewięćdziesiątych XX w. Kiedy w roku 1990 Towarzystwo zostało
zalegalizowane, zmieniono jego nazwę na Towarzystwo Biblijne w Polsce,
powołano Komitet Krajowy Towarzystwa, jego organ naczelny, w
którym zasiedli przedstawiciele jedenastu
Kościołów (Rzymskokatolickiego, Prawosławnego,
Ewangelicko-Augsburskiego, Ewangelicko-Reformowanego,
Ewangelicko-Metodystycznego, Polskokatolickiego, Starokatolickiego
Mariawitów, Chrześcijan Baptystów,
Adwentystów Dnia Siódmego, Zielonoświątkowego i
Zborów Chrystusowych). To sprawiło, że po dziś dzień
Towarzystwo Biblijne jest najszerszym gremium ekumenicznym w naszym
kraju.
W historii Towarzystwa
Biblijnego ważne miejsce znajduje działalność przekładowa. Hr. Karol
Węgierski przetłumaczył w Anglii na język polski Nowy Testament,
wydrukowany w Londynie w 1876 r. Kolejny przekład to przekład
ekumeniczny, bowiem mają w nim swój udział
zarówno katolicy (prof. J. Przyborowski i J. Papłoński), jak
i ewangelicy (ks. Gustaw Manitius, ks. August Diehl, literat Ludwik
Jenike). Dokonany przez nich przekład Nowego Testamentu ukazał się w
Warszawie w 1881 r. i polscy ewangelicy posługiwali się nim do czasu
wydania w roku 1975 Biblii Warszawskiej. Dzisiaj posługuje się tym
przekładem większość wiernych Kościołów mniejszościowych w
Polsce.
W 1978 roku ukazał się
Nowy Testament z kolorowymi ilustracjami (przekład z 1975 r.) W 1991
roku ukazało się nowe tłumaczenie Nowego Testamentu na język
współczesny. Od roku 1992, czyli od chwili rozpoczęcia prac
nad ekumenicznym przekładem Pisma Świętego, w Międzywyznaniowym Zespole
Tłumaczy pracują przedstawiciele Kościołów, zrzeszonych w
Komitecie Krajowym Towarzystwa. Tłumacze Starego Testamentu posługują
się tekstem hebrajskim (Biblia Hebraica Stuttgartensia), Nowego
Testamentu zaś - Nowym Testamentem w języku greckim (Novum Testamentum
Graece, Nestle Aland). Z tłumaczami współpracują poloniści z
Uniwersytetu Warszawskiego. Wszystkie teksty biblijne nowego przekładu
otrzymują też do oceny i aprobaty zwierzchnicy Kościołów.
W roku 1997 ukazały
się Ewangelia według św. Mateusza i Ewangelia według św. Marka w
przekładzie ekumenicznym. Na XXII Europejskie Spotkanie Młodych w
Warszawie na przełomie roku 1999 i 2000 została w przekładzie
ekumenicznym wydana (w wersji siedmiojęzycznej) Ewangelia według św.
Łukasza, a na XV Światowy Dzień Młodzieży w Rzymie w sierpniu 2000r.
wydano ekumeniczny przekład Ewangelii według św. Marka w pięciu
językach. W wydaniach wielojęzycznych znalazł się oczywiście przekład w
języku polskim. We wrześniu 2001 r. zostało wydane ekumeniczne
tłumaczenie Nowego Testamentu i Psalmów, na pierwszej
stronie tego wydania - pod słowami "A Słowo ciałem się stało i
zamieszkało wśród nas (J 1,14) Na owocną lekturę tej księgi
błogosławią:" - Zwierzchnicy jedenastu Kościołów publicznie
złożyli swoje podpisy (wśród nich Biskup Naczelny naszego
Kościoła Zdzisław M. Włodzimierz Jaworski - przyp. red.).
Praca nad tym wydaniem
trwała sześć lat. Udział tłumaczy tylu wyznań w przekładzie Pisma
Świętego oraz akceptacja dla tego tłumaczenia, wyrażona przez
Zwierzchników jedenastu Kościołów, są wyjątkiem w
skali europejskiej i światowej. Wydanie pierwszego ekumenicznego
przekładu Nowego Testamentu i Psalmów jest wielkim
historycznym wydarzeniem ekumenicznym, teologicznym i kościelnym. Jest
to również ważne wydarzenie lingwistyczne i kulturowe.
Na wydanie ekumenicznego
przekładu całego Pisma Świętego w języku polskim trzeba jednak jeszcze
poczekać. Prace nad tą najważniejszą Księgą dla wszystkich chrześcijan
trwają. Przekład ekumeniczny całego Pisma Świętego, zaakceptowany i
czytany przez wszystkich chrześcijan w naszym kraju, będzie kolejnym
dziełem, które łączy w imię Chrystusa i jest widzialnym
dowodem na to, że "nie ma już Żyda ani Greka, nie ma niewolnika ani
wolnego, nie ma mężczyzny ani kobiety. Wszyscy bowiem stanowicie
jedność w Chrystusie Jezusie" (Ga 3,28).
Towarzystwo Biblijne, z
myślą o wszystkich miłośnikach Słowa Bożego wydaje również
teksty Pisma Świętego na kasetach audio, na płytach CD, w biblijnych
programach komputerowych. Dużym powodzeniem cieszyły się historie
biblijne w wersji filmowej na kasetach wideo. Z biblijnej literatury
pomocniczej rozpowszechniamy atlasy biblijne, konkordancje i słowniki.
Nowością jest wydany przed kilkoma miesiącami podręcznik do języka
hebrajskiego Wstęp do hebrajszczyzny biblijnej.
Świadome niewielkich
możliwości finansowych wielu osób, Towarzystwo Biblijne
stara się im ułatwiać dostęp do Pisma Świętego. Prowadzi akcje
bezpłatnego rozpowszechniania Pisma Świętego w domach dziecka, na
oddziałach dziecięcych w szpitalach, w więzieniach.
Współpracując z duszpasterzami tych placówek
wiemy, jak bardzo takie inicjatywy są potrzebne. Korzystne rabaty
również ułatwiają zakup Biblii różnym grupom
osób zainteresowanych Pismem Świętym, mających jednak
niewielkie możliwości finansowe.
W ramach swojej
działalności Towarzystwo Biblijne od 1993 roku organizuje Ekumeniczne
Dni Biblijne. Ich celem jest przypomnienie jak najszerszym kręgom
naszego społeczeństwa znaczenia Słowa Bożego w życiu każdego człowieka.
Organizowane w tych dniach nabożeństwa, konferencje, sesje naukowe,
spotkania parafialne ukazują wartość Biblii zarówno pod
względem religijnym, jak i kulturowym. Z roku na rok Ekumeniczne Dni
Biblijne odbywają się w maju w coraz większej ilości parafii i coraz
bardziej ekumenicznym gronie. Obok styczniowych dni Modlitw o Jedność
Chrześcijan wpisały się one już na stałe do kalendarza ekumenicznych
spotkań w naszym kraju.
Aby powyższe mogło
zaistnieć, zawsze były i są potrzebne ręce, rozum, a przede wszystkim
serce. A także wiara, nadzieja i miłość. "Bóg bowiem jest
tym, który sprawia, że pragniecie i działacie według Jego
upodobania." (Flp 2,13) Dlatego, mimo licznych problemów i
trudności, Towarzystwo Biblijne w Polsce spełnia swoje posłannictwo
ufając, że nic nie dzieje się bez woli Opatrzności.
Działalność Towarzystwa Biblijnego cechuje poszanowanie
różnorodności wyznaniowej, ale przede wszystkim podkreślane
jest to, co wspólne. A wspólne dla wszystkich
chrześcijan jest właśnie Słowo Boże, przekazywane w Biblii, Piśmie
Świętym. Towarzystwo Biblijne i jego pracownicy potrzebują modlitw
przyczynnych, dlatego prosimy wszystkich słowami z 1 Listu do
Tesaloniczan 5,25: "Bracia, módlcie się również
za nas"!
Małgorzata Platajs
(Mariawita 4-6/2004)
Autorka jest dyrektorem
Towarzystwa Biblijnego w Polsce
Towarzystwo Biblijne w Polsce
00-626 Warszawa, ul. Marszałkowska 15 A
tel. (022) 875-96-62
e-mail: tb@tb.org.pl
|